(Illustration of complexity by Arie Voorburg, Transition of Cities. Used with permission)
Sorry, my English-speaking audience. This is a piece tailor-made for Dutch politics. It's about living systems and how to find solutions for the health system, the economy, and laws. It all starts with a long-term vision based on the one and only truth. We are humans on a self-regulating planet. Intrinsically connected. And we want to create freedom for all, combined with care and responsibility for all. It's time we act accordingly as good observers and wise guardians.
Of course, you can use Google translate to at least understand some of it.
Voor onze Nederlandse lezers: we zijn niet vaak in NL, maar onze kleinzonen groeien er op en het gaat ons aan het hart wat een zootje het is nu in de Nederlandse politiek. Gaat er dan niemand opstaan die 'de derde weg' ziet? Een combinatie van minimalisme en overvloed? Een echte paradox. Wij zijn er gek op! Dus schreven we dit aan journalisten van het NRC.
Zijn Sigrid Kaag en D66 wellicht de grote belofte voor werkelijke verandering?
Onze politiek zit vast. Muurvast. Alle oplossingen, of het nu voor COVID, de energieprijzen, de woningmarkt of de belastingdienst is, worden gestoeld op meer van hetzelfde. We gaan ofwel rechts met een kleinere overheid, veel ruimte voor grote bedrijven en eigen verantwoordelijkheid. Of we gaan links met een grotere overheid, veel subsidies en veel betutteling.
En de grote vraag die de internationale denk-en-doe-tank ‘Abundanism’ probeert te beantwoorden is: “Is er een derde weg?” Moet het schaarste-denken wellicht in de ijskast en moeten we naar overvloed-denken? Kunnen we Living Systems creëren zoals de natuur dat doet in plaats van de levenloze, inhumane, niet houdbare status quo van nu? En hoe ziet dat er dan uit?
De antwoorden zijn voor onszelf zelfs best verrassend. Hoopgevend ook.
Living Systems, wat zijn dat?
We hebben menselijke systemen gemaakt die gewoon niet meer voldoen. Ze zijn harteloos, niet duurzaam en ze zijn vooral ook heel erg vastgeroest. Living Systems zijn gebaseerd op de wetten van de natuur. Zijn per definitie duurzaam, altijd in beweging, gebaseerd op overvloed, en werken met paradoxen, schijnbare tegenstellingen. Tussen die paradoxen ontstaat het veld waarin evolutie plaatsvindt. De weg naar de toekomst.
Oké, maar no even concreet. Wat moet onze overheid doen? Nu?
Een gezamenlijke visie maken van het Levende Systeem van Nederland. Een horizon. Het wordt een visie waarin iedereen zich kan vinden. Want als je ver genoeg uitzoomt, is er maar één waarheid. We leven op een planeet met planetaire wetten en evolutie. En het wordt tijd dat we als mensen deel gaan uitmaken van die planeet op een veel wijzere manier dan we nu doen.
Nederland kent veel paradoxen, dus het veld tussen de polen is heel actief in beweging. Dat is goed. Vergelijk het met een poel vol draaikolken. Er komt een moment dat de afzonderlijke druppels aan elkaar gaan plakken en in één richting gaan stromen. Er ontstaat een rivier op weg naar de horizon. Dit heet syntropie. We zijn op weg van het Athropoceen naar het Syntropoceen. De wereld is er klaar voor. Nederland ook. Maar we moeten de natuurprincipes wel enigszins snappen. Anders wordt het niks met dat stromen…
Waar gaat het nu vooral fout?
We zitten vast. Er is beweging nodig. Onze politiek denkt nu dat ze het allemaal helemaal niet met elkaar eens zijn en blijven maar debatteren. Maar dat is onzin. We willen allemaal een bloeiend land voor de mensen en de aarde. Zodra we gaan omschrijven hoe dat eruit ziet en wat de natuurprincipes zijn waarmee we dat kunnen bouwen, wordt veel duidelijk en kunnen de politieke partijen zich nog steeds profileren met hun focus op specieke stromen. Gaat het vooral over gezondheid? Over economie? Over de kinderen?
Maar dan is er toch niets meer om over te debatteren?
We kunnen het debat en de polarisatie omvormen tot een dialoog. Diep luisteren naar elkaar, tot de conclusie komen dat je hetzelfde wil bereiken voor ons land, en vervolgens op inhoud praten over de weg erheen. Het probleem is dat we nu steeds onze voorgekookte geloof in hoe iets is triggeren. Of ons zegje al klaar hebben. Dus horen we repeterende langspeelplaten. Het wordt tijd om niet meer in cirkels te praten maar in spiralen. Steeds een stapje verder uitkomen…
De natuur en de planeet is toch vooral een thema voor links?
Nou, dat lijkt me niet. Mensen zijn natuur. Ons lichaam is natuur. Ons brein is gevormd tijdens de evolutie. Dus het lijkt me een thema voor ons allemaal. En de oplossingen gaan over links en rechts heen. Via de derde weg. De rivier die buitelend naar de horizon stroomt. Natuurlijk moet het hart terug in de maatschappij en de belastingdienst. Een links thema. Maar de oplossing is geen grotere overheid en betutteling. De oplossing is een commissie die alle wetten. Echt ALLE wetten minimaal en simpel maakt. Kijk het af van het bedrijfsleven en dan vooral de familiebedrijven. Een visie voor de lange termijn met een ziel. Een buitenring van minimale regels en dan je medewerkers stimuleren om hun rol met verve te vervullen. Samenwerken, experimenteren, en uitvinden hoe dan en wat dan.
Geen micromanagement?
Nee, precies. Onze wetten zitten nu vol met oude technologie, oude ideeën omdat we kwantitatief hebben gemeten dat die veilig zijn. Stop met die schijnveiligheid! Er is ook nog zoiets als kwaliteit en gewoon gezond verstand. Waarom staat er in een bouwbesluit dat deuren een bepaalde hoogte moeten hebben omdat iemand één keer zijn hoofd heeft gestoten? Zeg gewoon: bouw gezonde gebouwen met goede binnenluchtkwaliteit, gezond licht en geluid, natuurlijke look en feel en laat het dan aan de architecten en bouwers over hoe ze dat gaan doen. Het zijn professionals en ze weten wat ze doen.
Gezonde gebouwen
Het is heel simpel: we willen gezonde mensen en tegenwoordig spendeert iedereen 90% van haar tijd in een gebouw. Van huis, naar school, naar werk, naar de sportzaal. Dan hebben we gezonde gebouwen nodig. Punt. Op dit moment is de lucht in een gemiddeld gebouw flink vuiler dan buiten. En daar is het ook al niet best. Om de kosten laag te houden, kiezen we eerst slimme ontwerpoplossingen die niks kosten behalve een beetje creativiteit en verbinden van losse eindjes. Daarna wellicht technologie. En al die ventilatie is ook nog heel slim om COVID te voorkomen.
En onze economie?
De focus van beleid ligt veel te veel op de grote bedrijven. Ik snap het wel. Het gaat allemaal om controle. Eén groot bedrijf is beter te controleren dan veel kleintjes. Maar 70% van onze economie draait op ons MKB. Zoals ik al zei, familiebedrijven hebben een lange termijn visie en dat moeten we toejuichen! Kwalitatieve groei is zeker mogelijk met een holon van minimale wetten en veel activiteit van regionale bedrijven en burgers. Laten we durven de controle los te laten. En de creativiteit van mensen te vertrouwen. Zoals Rutger Bregman zegt in zijn inmiddels beroemde boek: “De meeste mensen deugen.” En wetten zijn veel makkelijker te handhaven als we ze klein en logisch maken.
Overigens gaat het wereldwijde toneel op dit moment alleen maar over decentrale waardestromen en de opkomst van technisch geld. Waar is de eerste politicus die zorgt voor een deels basisinkomen via crypto-geld en laat de rest aan de creativiteit van mensen zelf over? De overheid kan flink slinken en economische activiteit wordt aangewakkerd. Een groot voordeel is dat mensen hun vrijheid terugkrijgen en waarde kunnen creëren met iets waar ze warm van worden.
Kijk eens naar de speech die mijn vriendin Vandana Hart (de professionele danseres van de Netflix serie We Speak Dance) hield tijdens COP26. Zij realiseert nu het platform Dance for the Planet. Een beweging die niet alleen mensen in beweging brengt met muziek en dans. Maar die er ook voor zorgt dat creatieven eindelijk een fatsoenljke boterham kunnen verdienen met DAOs en NFTs. Dgitiale waardestromen als basisinkomen in internationale en lokale communities.
Het is de toekomst... Tof, toch?
Maar dan is er toch niemand meer die de vuilnis ophaalt of in het ziekenhuis wil werken?
Als we de rollen van overheid en bedrijfsleven echt goed tegen het licht houden, dan ontstaat er inderdaad een grote verschuiving. Bedrijven hebben de rol om waarde te creëren die mensen echt nodig hebben en willen. En verantwoordelijkheid te nemen voor alle andere zaken die ze creëren. Inclusief vervuiling en afval. De overheid heeft altijd de rol gepakt van de opruimer. Doordat we een overheid hebben die alleen op Bruto Nationaal Product (BNP) stuurt, verandert dat niet. Want met dat opruimen groeit de economie. Dat noemen wij een giftige trigger. Een trigger die het hele Levende Systeem de verkeerde kant op stuurt. Simpel op te lossen door nieuwe triggers te bedenken die gezond zijn voor het hele systeem. En een breder dashboard te maken met meer key performance indicatoren (KPI’s) dan alleen BNP.
Industrieel produceren, eenvormigheid en schaal worden zo uitgefaseerd, want daar kun je nooit de toekomstige, houdbare economie mee realiseren. De toekomst is aan fractals. Combinaties van kleinschalige, elektronische oplossingen in diverse samenstellingen en over alle sectoren heen. Maar deze oplossingen komen niet van de grond vanwege een gebrek aan fantasie, de huidige lineaire business modellen en de geldsystemen.
In de economie van de toekomst zijn bedrijven nooit meer concurrenten. Zij kiezen hun niche op een kruispunt zodat ze altijd uniek zijn en naast elkaar kunnen bestaan. Daarnaast blijven ze vooral in beweging, zodat we niet opnieuw in technologische lock-ins belanden. Technologische fractal-oplossingen besparen ook enorme hoeveelheden energie zonder moeite. De bedrijven van de toekomst werken met een lange termijn visie, economy of scope modellen en fractals. Vervuilende bedrijven die niet kunnen omvormen, moeten sluiten zonder compensatie te krijgen. Ze hebben lang genoeg de tijd gehad. En dankzij het basisinkomen vervallen mensen niet meteen in de ellende. Ze hebben de tijd om zichzelf opnieuw uit te vinden.
In de economie van de toekomst mag je zelf bepalen wat je wil worden om je brood mee te verdienen. Er is een biolab in het hart van elke gemeenschap zodat de mensen samen met de planten en bomen uit het lokale (hoeft maar tiny) voedsel- en grondstrofbos hun materialen kunnen verkrijgen. Daarnaast is er een makers' space waar de knutselaars en techneuten in alle basisbehoeften kunnen voorzien met vakmanschap en 3D printing. Low tech en high tech.
Wij zijn er al mee bezig in Olive Bliss.
En COVID dan? De artsen, verpleegkundigen, ziekenhuizen? Het OMT gebruikt toch systeemdenken en Artificial Intellingence (AI)?
AI is alleen maar nuttig als je de uitkomsten met gezond verstand uitlegt en toepast. De acupunctuurpunten van verandering in een levend systeem bevinden zich altijd op kruispunten. En het grote probleem van de gezondheidzorg is weer het businessmodel. Pillen horen een tijdelijke reset te zijn zodat patiënten de energie vinden om hun lijf de weg naar gezondheid weer kan vinden. Maar wat doen wij? Wij maken mensen verslaafd aan pillen, zeggen dat antidepressiva beter zijn dan een flinke boswandeling vol frisse lucht (adem) en zon (vitamine D) en beweging (vitaliteit). Ons lijf kan het echt zelf. Daar is het voor gebouwd. Dat heet ons immuunsysteem.
COVID is een probleem en de vaccinaties hebben dit probleem tijdelijk verminderd. Maar de echte oorzaak van de volle ziekenhuizen is een ongezonde bevolking en omgeving. Longproblemen door luchtvervuiling. Obesitas. Samenspel van vele kleine kwalen veroorzaakt door veel stress, giftige chemie op ons voedsel, dood drinkwater, luchtvervuiling in onze gebouwen, etc. Het is moeilijke gezond te blijven in een land als Nederland.
En wat doet de overheid nu? Die manipuleert met bangmakende verhalen. Meer stress. Meer ongezonde mensen. Meer kans om met COVID in het ziekenhuis te belanden.
Een super toxische trigger!
De oplossing voor de gezondheidszorg zou kunnen liggen in een gelaagd Levend Systeem. Wijze wijkverpleegkundigen die mensen helpen met een gezonde levensstijl zonder stress en pillen. Algemene doctoren die opgeleid zijn om alle puzzelstukjes te verbinden als volgende laag en specialisten die landelijk worden ingezet. En dan AI gecombineerd met ervaren doctoren om snel en effectief diagnoses te stellen voor de zieken die een tijdelijke reset van pillen nodig hebben.
Om daarna alles weer over te laten aan de natuur. Die weet echt wel hoe zelf-helend vermogen werkt...
Zie jij hoop voor Nederland?
Ja, ik zie altijd hoop. Actieve hoop die wijsheid en activiteit combineert. Er moet wel heel wat veranderen. Tot gisteren zag ik eigenlijk niet wie dat zou kunnen doen. Rutte? Nee, te veel op de hand van het grootkapitaal en schuwt visie. Kaag? Nee, kouwe kikker en opportunistisch. Linkse partijen? Tja, die zetten nog steeds in op die grote overheid en wijzen de hele dag met het vingertje dat we toch vooral ethisch moeten zijn. Wilders? Te foob voor van alles. Te opportunistisch en polariserend.
Enige tijd geleden heb ik op LinkedIn gezegd: Omtzigt en Leijten samen. Maar mijn kritische sparringpartners hebben wellicht gelijk dat deze twee te veel gewend zijn aan het oppositiebankje en niet verder zullen gaan dan een grote overheid en veel betutteling. Durven zij echt door te pakken? Krijgen zij de handen op elkaar voor minimalisme en overvloed als perfect passende paradox? Snappen ze deze visie over Levende Systemen?
En toen nam Sigrid Kaag het woord tijdens haar bedreigingsrechtzaak. Koud? Opportunistisch? Mijn beeld verschoof. Dit is een vrouw die durft! Die haar menselijkheid laat zien. Ik kan haar nog steeds niet echt warm noemen, maar zou dit dan toch onze Jacinda Ardern (premier van Nieuw Zeeland die een groot deel van deze visie snapt en probeert in haar land praktisch te maken) zijn?
Een vrouwelijk leider die toegankelijk is, compassie heeft en heel helder communiceert vanuit de enige mogelijke alles-omvattende visie van een mens op een planeet. Die de debatcultuur en micromanagement omvormt tot diep luisteren en observeren wat er gebeurt in de wereld. Die hart, brein en guts combineert? En radicale beslissingen voor de lange termijn durft te nemen?
Ik zou heel graag zien dat Sigrid eens contact opneemt met Richard Visser, de ex-minister van gezondheid van Aruba die nu de organisatie Earth Medic en Earth Nurse leidt. Hij snapt deze visie Hij weet wat Levende Systemen zijn. En hij heeft veel ervaring in het opportunistische, politieke werkveld. Met die basis zou ik het wel zien zitten.
Ik steun ze onvoorwaardelijk, want ik weet wat een klus er voor ze ligt. En we moeten toch ergens beginnen…
The full story portfolio of Desiree Driesenaar can be found on Medium. If you would consider becoming a member via this link, you support us directly.
In oktober 2020 schreef ik al eens een brief aan de ministers van boeren en bouwers. Die uitnodiging voor een film en gesprek met wijze kantelaars van NL is helaas nooit verder gekomen dan de PR medewerker...
Komentáře